Świerzb u kota – co to takiego?
Świerzb to choroba pasożytnicza wywoływana przez świerzbowce – małe pajączki z rzędu roztoczy. Choroba ta może dotknąć zarówno ludzi, jak i zwierzęta, w tym koty i psy. Świerzbowce to pasożyty zamieszkujące na skórze żywiciela i karmiące się jego naskórkiem i wydzielinami. Świerzbowiec rozmnaża się w błyskawicznym tempie, składając jaja w kanalikach wydrążonych w naskórku żywiciela. Nieleczona choroba może objąć całe ciało zwierzęcia i skutkować pojawieniem się strupów, łysieniem, a nawet śmiercią.
Świerzbowiec u kota – cykl rozwojowy
Świerzbowce żyją na każdym kontynencie w kilku odmianach. Po trafieniu na skórę zwierzęcia, samice świerzbowca składają jaja, z których po kilku dniach wylęgają się larwy. Po kolejnych 3-4 dniach ewoluują one w nimfy, które z kolei przekształcają się w dorosłe samce i samice. Całkowity cykl rozwojowy tych pajęczaków trwa od 3 do 4 tygodni. Poza ciałem żywiciela świerzbowce mogą przeżyć 3-14 dni w zależności od otoczenia.
Świerzbowiec u kota – prawda czy fałsz?
Często słyszy się twierdzenie, że świerzb to choroba dotykająca wyłącznie zaniedbane, bezdomne koty. Nie jest to jednak prawda. Rzecz jasna duże skupiska zwierząt, w tym schroniska i przytułki, sprzyjają zakażeniom pasożytniczym, nie zmienia to jednak faktu, że świerzbowiec może zaatakować również dobrze zadbane i otoczone miłością zwierzęta. Zakażenie świerzbem może nastąpić nawet podczas krótkotrwałego kontaktu z zarażonym zwierzęciem, dlatego tak ważna jest wiedza na temat schorzenia. Wdrożenie profilaktyki i umiejętność rozpoznania choroby dają szansę na szybką interwencję i sprawne pozbycie się świerzbu w przypadku zakażenia.
Świerzb uszny i drążący u kota – rodzaje świerzbu skórnego u kotów
Z uwagi na fakt, że świerzbowce najlepiej rozwijają się w ciepłym, wilgotnym środowisku, najczęściej za świerzb u kotów jest odpowiedzialny świerzbowiec uszny. Jego rozwój przebiega w przewodach usznych zwierząt i powoduje swędzące, bolące zmiany skórne w tym obszarze. Rzadziej skórę zwierząt atakuje świerzbowiec drążący, który gromadzi się w skupiskach na skórze zwierzęcia i tam się rozmnaża. Kot nie mogąc pohamować uporczywego drapania, przyczynia się do rozwoju choroby i przenoszenia pajączków na inne części ciała.
Świerzbowiec drążący i świerzbowiec uszny u kotów – przyczyny
Koty zarażają się świerzbem poprzez kontakt z chorymi osobnikami. Świerzb uszny przenosi się również między różnymi gatunkami zwierząt. Oznacza to, że Twój kot może zarazić się nie tylko od innego kota, lecz także od chorego psa, lisa czy fretki. Zakażenia pośrednie, np. poprzez wspólne legowisko lub miskę, występują znacznie rzadziej.
Zarażenie się świerzbem jest częstsze wśród kotów żyjących w dużych skupiskach, np. w schroniskach, oraz u zwierząt wychodzących z domu, mających styczność z innymi zwierzętami.
Symptomy świerzbu u kotów. Objawy świerzbu u kota
Jak rozpoznać świerzb u kota? Odpowiedź na to pytanie powinien znać każdy opiekun czworonoga, by w razie pojawienia się symptomów jak najszybciej zabrać swojego pupila do lekarza weterynarii. Nieleczony świerzb znacząco obciąża koci organizm, przez co niezwykle ważne jest jego szybkie rozpoznanie.
U kotów, które zaatakował świerzbowiec uszny można zauważyć zaczerwienienie kanałów słuchowych i wydzielającą się z uszu brązową, woskową wydzielinę. Towarzyszące świerzbowi usznemu zapalenie ucha skutkuje silnym świądem, który jest wyjątkowo nieprzyjemny dla czworonogów. Koty odczuwając dyskomfort, potrząsają głową, kładą uszy po sobie i drapią się po głowie. Jako że miejsce dotknięte zmianami chorobowymi może boleć, koty reagują alergicznie na głaskanie po głowie.
Wraz z rozwojem choroby, z uszu kotów może zacząć wydobywać się nieprzyjemny zapach. Można również zaobserwować na powierzchni skóry strupy i łuszczący się naskórek. Drapanie uszu przez zwierzęta może dodatkowo podrażnić zainfekowane tkanki, w efekcie czego może dojść do powikłań i zakażeń bakteryjnych. Skutkiem nieleczonego świerzbu usznego u kotów jest utrata przez zwierzęta słuchu.
Jeśli masz wątpliwości czy Twój pupil cierpi na świerzb uszny możesz również przyjrzeć się woskowinie usznej zwierzaka. Wydzielina przypominająca fusy od kawy świadczy o obecności świerzbowca w kanalikach usznych zwierzęcia.
Świerzb drążący w pierwszej kolejności atakuje pysk i małżowiny uszne kota. Nieleczony przenosi się na inne części ciała, w tym brzuch, łapy i grzbiet. Objawy choroby to przede wszystkim łysiejące place, szarożółte strupy oraz zaczerwienienie i łuszczenie się skóry. W efekcie świądu zwierzę się drapie, przez co dochodzi do kolejnych zakażeń bakteryjnych. Nieleczony świerzb drążący może doprowadzić nawet do śmierci zwierzaka.
Świerzb uszny u kota – leczenie świerzbu u kota
Jeśli zaobserwujesz u swojego kota wyżej opisane objawy świerzbu, koniecznie udaj się ze zwierzakiem do ośrodka weterynaryjnego w celu jak najszybszego wdrożenia leczenia. Diagnostyka świerzbu usznego i drążącego opiera się na badaniach otoskopowych. Lekarz może również zlecić badanie mikroskopowe kału kota lub pobrać do analizy zeskrobinę skórną. Leczenie domowe kota na własną rękę bez kontaktu ze specjalistą nie jest wskazane ze względu na ryzyko błędnego rozpoznania choroby i brak gwarancji skuteczności przyjętej metody leczenia.
Leczenie świerzbu u kota rozpoczyna się od oczyszczenia obszaru zmienionego chorobowo. W przypadku świerzbu drążącego należy przemyć skórę wodą, natomiast w przypadku świerzbu usznego wypłukać uszy kota i pozbyć się z nich woskowiny. Na oczyszczoną skórę stosuje się miejscowo preparaty przepisane przez weterynarza. Zazwyczaj mają one postać maści, kremu, kropli lub sprayu. Stosuje się również środki on spot na kark kota. Okres leczenia świerzbu u kota trwa od 2 do 6 tygodni w zależności od stadium zaawansowania choroby. Niekiedy lekarz zaleca podawanie kotu równolegle antybiotyków lub leków przeciwzapalnych w celu złagodzenia zakażeń bakteryjnych.
Jeśli pod jednym dachem mieszka większa liczba zwierząt, w celu profilaktyki zaleca się objąć leczeniem wszystkie czworonogi. Konieczne jest również dokładne wyczyszczenie wszystkich akcesoriów zwierzęcia, na których mógłby przebywać świerzbowiec.